Eser Bilgisi

Uyvar Kuşatması 1663 Hangimiz “Uyvar’da bir Türk gibi güçlü” sözünü duymadık ki? Ya da Evliya Çelebi’nin güya ta Amsterdam’a uzanan Frengistan akınını? Askerî tarih alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Kahraman Şakul, Uyvar Kuşatması 1663 adını verdiği bu kitapta bir kuşatmanın izinde Köprülüler Devri’nden bir kesit sunuyor. Osmanlı tarihinin askerî, kültürel ve sosyal bakımdan en ilginç devirlerinden birinde bugün Slovakya topraklarında kalan Uyvar, 1663’te kanlı bir kuşatmaya sahne oldu. Evliya Çelebi’nin Dev Ali Beşe’sinden Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Beş Şehir kitabında anlattığı Erzurumlu Abbas’a varıncaya dek nice kuşatma kahramanı imparatorluğun uzun hafızasına kazındı. Öyle ki Yahya Kemal Erzurum’da bir sokağa “Oyvareri Abbas” adının verilmesini bile önermiştir. Bu kitapta Uyvar Kuşatması’nı tüm yönleriyle bulacaksınız. Kuşatmanın derli toplu hikâyesini okurken bol görseller, orijinal illüstrasyonlar, haritalar ve planlar ile kuşatma gözünüzde canlanacak. Hamasetten uzak bir üslupla Osmanlıların hasımlarıyla nefes kesen mücadelesini takip edeceksiniz. Yeni askerî tarihçiliğin merceği altında ordu içindeki dinî-etnik-kültürel çatışmaları, savaş uğraşının organizasyonunda yaşanan sorunları ve askerî tarihin daha nice göz ardı edilmiş konularını keyifle öğreneceksiniz. Kamaniçe Kuşatması 1672 IV. Mehmed’in katıldığı ilk ve son kuşatma olan Kamaniçe Kuşatması, adı çok duyulmayan bir Ukrayna seferi. O zaman Lehistan’a ait olan bu metin kalenin 10 günde fethedilmesi içeride coşkuyla, dışarıda korkuyla karşılandı. Fethi müjdeleyen edebî, süslü fetihnameler sayesinde o devrin okumuşları kale cengi hakkında teknik malumat edinirlerken Avrupa’da Osmanlı yayılmacılığına karşı uyarıcı pek çok eser yazıldı. Polonya’nın ulusal edebiyatçısı Henryk Sienkiewicz’in Bozkırdaki Yangın romanı bunların en iyi bilinenidir. Kuşatmada ölen Michal Wołodyjowski (Pan Mihal) hem romanın hem de Polonya’nın milli kahramanıdır. 1683 II. Viyana Kuşatması’nın yol açtığı manevi çöküntü Kamaniçe gibi zaferlerin unutulmasına sebep oldu. Kahraman Şakul, Kamaniçe Kuşatması 1672 adlı bu çalışmasıyla hem o devrin dillere destan Osmanlı kale cenkciliğini bize hatırlatıyor hem de Osmanlılar hakkındaki modern önyargıları çürütüyor. Çehrin Kuşatması 1678 Askerî tarihçi Kahraman Şakul, 1683 Viyana Bozgunu’na giden sürecin arka planını anlatmaya, büyük mağlubiyet öncesi kazanılan zaferlerin haritasını çıkarmaya devam ediyor. 1678 Çehrin Kuşatması, Osmanlıların Ukrayna’yı Moskoflara bırakmamasının hikâyesi aslında. Şakul, günümüzde yeniden bir savaş alanı olan Ukrayna’nın geçmişteki Türk seslerini takip ediyor. IV. Mehmed zamanında, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın 1678’de gerçekleştirdiği ve Çehrin Kalesi’nin alınmasıyla neticelenen bu sefer, Osmanlıların Ukrayna bozkırlarında Ruslara karşı kazandıkları galibiyetin adı. Kalemiyle askerin çadırına giren Şakul, ordunun insan tarafına dikkat çekiyor. Bu çalışmada; tarih, sadece kronolojik tekrarlardan ibaret değil. Sayfaları çevirdikçe karargâhın gerilimine, ordunun psikolojisine, bazı dinî beklentilere yakından tanıklık edeceksiniz. Yazar, birbiriyle ilgili anlatıları bir bağlam içinde aktarıyor. 1683 II. Viyana Kuşatması’nın replikası olan Çehrin’de gövde gösterisi yapan Osmanlı ordusu, ne oldu da beş sene sonra travmatik bir yenilgi ile karşılaştı? Kara Mustafa Paşa’nın taktiği Çehrin’de parlak bir galibiyete dönüşürken; Viyana’da neden hezimet getirdi? Bu ve benzeri soruların cevaplarını bulacağınız, arkeolojik bir titizlikte hazırlanan eser, dönemin kaynaklarını, görsel hafızasını, yalın ve akıcı bir üsluplu okura sunuyor. Kitapta geçen şu cümlenin peşinde geçmişin geçip gitmediğine, güncelliğini her daim muhafaza ettiğine şahit olacaksınız: “IV. Mehmed, Moskofların ‘Ukrayna mülkü’ Çehrin’i işgal etmelerini karşılıksız bırakmayacağını ilan ediyordu.” Kahraman Şakul, 1663 Uyvar Kuşatması, 1672 Kamaniçe Kuşatması çalışmalarının ardından “Görsel Osmanlı Savaş Tarihi” koleksiyonuna bir yenisi daha ekliyor: 1678 Çehrin Kuşatması!